| Ankerplaats ID: | A10014 |
|---|
De ankerplaats ‘Domein de Renesse’ is gelegen ten zuidwesten van het centrum van Oostmalle in de Antwerpse Noorderkempen. De begrenzing wordt gevormd door de Antwerpsesteenweg in het noorden, het centrum van Oostmalle in het noordoosten, de Lierselei in het oosten, ‘s Herenbos in het zuidoosten, de Hooiberghoeve in het zuiden en westen. Het drevenpatroon, de diversiteit aan boom- en struiksoorten en de aanwezigheid van verschillende historische gebouwen, tuinen en vijvers maken het landschap van Domein de Renesse tot een esthetisch aantrekkelijk geheel met eveneens een belangrijke historische waarde. De inplanting van het ‘Kasteel van Oostmalle’ is reeds te herkennen op de historische kaart van Ferraris uit 1777; er wordt echter geen naam vermeld. In de 15de eeuw kwam het kasteel in handen van de familie de Renesse, waardoor het ook de naam ‘Domein de Renesse’ kreeg. Het oorspronkelijke kasteel werd in 1542 verwoest en weer opgebouwd, doch in 1793 door een brand geteisterd en opnieuw nagenoeg volledig verwoest. In 1830 werd het kasteel volledig verbouwd en in 1920 liet Graaf Maximilien de Renesse nog een aantal herstellingen uitvoeren. Als resultaat staat er nu een omwald, U-vormig kasteel in neo-Vlaamse renaissancestijl met romantisch geaccentueerd ‘Middeleeuws karakter’. Tijdens WOII, alsook tijdens de storm in 1967 werd het gebouw beschadigd. Als bijgebouwen zijn er de ijskelder, alsook een wagenhuis en conciërgewoning die beide teruggaan tot het begin van de 20ste eeuw. Eveneens bij het kasteel domein behorend, is het boswachtershuisje uit de 2de helft van de 19de eeuw. Uit de historische kaarten (Ferraris, 1777; Vandermaelen, 1854 en MGI, 1909) maken we op dat het huidige drevenpatroon en de perceelsstructuur relatief gaaf bewaard zijn gebleven sinds het begin van de 20ste eeuw. Enkele kleinschalige graslanden langsheen de randen van de ankerplaats vormen een weerspiegeling van de eertijds uitgestrekte landelijke omgeving van het kasteel. Het geheel van dreven en bospercelen binnen de ankerplaats vertegenwoordigt een belangrijke dendrologische waarde en de kleinschalige graslanden langsheen de randen dankzij het mooie microreliëf en de afwisseling in dominante soorten botanisch interessant. De ijskelder op het domein is een ideale verblijfplaats voor verschillende vleermuissoorten. Aansluitend op ‘s Herenbos, maakt het Domein de Renesse bovendien deel uit van uitgestrekt bosgebied tussen Oostmalle en Zoersel dat voorziet in een belangrijk broed- en overwinteringgebied voor talrijke vogelsoorten. Deze ankerplaats betreft een gesloten landschap met de herkenbare structuur van een parkbos, gedomineerd door het kasteel en een mooi drevenpatroon. Daar het echter voor het grootste deel wordt omgeven door bebouwing of industrie, is de vroegere relatie met een landelijke omgeving zo goed als volledig verloren gegaan.
Het geheel van dreven en bospercelen vertegenwoordigt een belangrijke dendrologische waarde en de kleinschalige graslanden langsheen de randen van de ankerplaats zijn dankzij het mooie microreliëf en de afwisseling in dominante soorten botanisch interessant. De ijskelder op het domein is een ideale verblijfplaats voor verschillende vleermuissoorten. Als onderdeel van een uitgestrekt boscomplex ten zuiden van Oostmalle, vertegenwoordigt Domein de Renesse een belangrijke waarde als overwintering- en broedgebied voor talrijke vogelsoorten.
Bij Ferraris (1777) en Vandermaelen (1854) herkennen we reeds de ligging van het kasteel; het domein wordt echter niet benoemd. Het huidige kasteelgebouw gaat terug tot 1830, met ingrijpende herstellingen uit 1920. Op het domein vinden we eveneens een ijskelder, alsook een wagenhuis en conciërgewoning. Beide laatste gaan terug tot het begin van de 20ste eeuw. Het boswachtershuisje, dat eveneens bij het kasteeldomein hoort, klimt op tot de 2de helft van de 19de eeuw. Het drevenpatroon, alsook een belangrijk gedeelte van de parkstructuur is nog gaaf bewaard gebleven sinds het begin van de 20ste eeuw (cfr. MGI, 1909).
Het drevenpatroon, de diversiteit aan boom- en struiksoorten en de aanwezigheid van verschillende historische gebouwen, tuinen en vijvers maken dit landschap tot een esthetisch aantrekkelijk geheel.Gesloten landschap met herkenbare structuur en aansluitend op ‘s Herenbos en Heihuizen. Enkele kleinschalige graslanden langsheen de randen van de ankerplaats vormen een weerspiegeling van de eertijds uitgestrekte landelijke omgeving van het kasteel.
Deze ankerplaats omvat een gesloten landschap dat langs de zuidrand aansluit op ‘s Herenbos en zo deel uitmaakt van een uitgestrekt bosgebied tussen Oostmalle en Zoersel. Opvallende elementen in het geheel zijn het kasteel en het drevenpatroon, dat ten zuiden van de ankerplaats verder doorloopt. Als geheel heeft dit landschap een parkboskarakter.
kasteelpark
conciërgewoning
Door een steeds toenemende bebouwing rondom de ankerplaats is de relatie tussen het kasteeldomein en de eertijds landelijke omgeving zo goed als verloren gegaan. Wel sluit het landschap is het zuidoosten nog mooi aan op ‘s Herenbos.