Vallei van de Nederaalbeek en de Bossenarekouter¶

Omschrijving¶

Deze ankerplaats bevindt zich ten oosten van Etikhove. Etikhove is een straatdorp dat parallel aan de Nederaalbeek gelegen is. Dit valleitje is te herkennen aan de natte graslanden met knotbomen, enkele kleine percelen bos en beekbegeleidende vegetatie. Er komen ook enkele akkers in de vallei voor. Het betreft hier een asymmetrische vallei, zoals dikwijls in de Vlaamse Ardennen, waarvan de oostelijke dalwand steiler is dan de andere. Ten oosten van de vallei, net erbuiten en aan de rand van de Bossenarekouter, komen enkele grote hoeven voor. De Bossenarekouter, met molen op de top, is een open gebied. Reeds op de Ferrariskaart (ca. 1775) is de Bossenarekouter als een open gebied, als akkerland in gebruik, te zien. Het toenmalige wegenpatroon stemt nog altijd in grote mate met het huidige overeen. Ook de hole wegen op de kouter waren toen reeds goed waar te nemen. Op de overgang van de kouter naar de vallei waren enkele hoeven gelegen, terwijl de kouter, op de molen na, onbebouwd was. Juist ten westen van die bewoning komen enkele bospercelen voor. De meeste percelen rond de beek liggen onder meers, deze zijn met perceelsrandbegroeiing omgeven. Er komen ook enkele akkers rond de beek voor. De structuur van de dorpjes Etikhove en Kerkem is al duidelijk zichtbaar. Op de kaart van Vandermaelen (1851) blijft dit beeld behouden. De linker, minder steile, oever van de Nederaalbeek ligt voornamelijk onder akkerland terwijl de steile helling voornamelijk onder weide- en bospercelen ligt. Op latere topografische kaarten blijft dit beeld behouden. De “Nieuwe Bossenaarmolen” is in 1992-1997 opgericht op de Bossenarekouter, een weinig ten zuidwesten en iets lager dan de standplaats van de in 1939 verdwenen Bossenaremolen. Vermeldingen van de oude molen gaan tot in de 16e eeuw terug. De nieuwe molen is een reconstructie van de houten windmolen, “Tukmolen” genoemd, die in 1980 in Lede gedemonteerd werd en uit 1763 dateerde. Deze korenwindmolen op lage teerlingen, met zadeldak, bezat typische Brabantse kenmerken. Overblijvende delen van de “Tukmolen” werden in 1991 aangekocht en in 1992 naar Etikhove overgebracht. Niet ver van de molen staat een woning met de voormalige mechanische maalderij. Die in de jaren 1920 opgericht werd bij de vroegere Bossenaremolen. De maalderij werd in 1994 stopgezet en de technische installatie is thans vrijwel geheel verdwenen. De straat die dwars noordzuid over de kouter loopt, de Aatse Heerweg, en waar ook de Bossenaremolen langs ligt, vormt samen met de Ellestraat en Delfdriesstraat onderdeel van de vroegere steenweg van Oudenaarde naar Ath die zich afsplitste van de steenweg Oudenaarde- Geraardsbergen. Het tracé van de Aatse Heerweg zou mogelijk al tot het Gallo- Romeinse wegennet behoord hebben, nl. als onderdeel van een diverticulum vanaf de weg Hofstade-Velzeke-Kortrijk over Volkegem naar de weg Bavay- Velzeke te Flobecq. “Villa Thienpont”, naar de bouwheer genoemd, is een goed bewaarde villa aanleunend bij de villastijl, is als buitenverblijf opgericht in 1910. Nadien “Villa Tynlon”, door de kunstschilder Valerius De Saedeleer bewoont van 1921-1937. De huisnaam herinnert aan zijn verblijf in Wales. Het is een geel bakstenen dubbelhuis. Langs de straat die ongeveer parallel met de Nederaalbeek loopt, tussen de vallei en de kouter, komen verschillende gesloten en semi- gesloten hoeves, waarvan de gebouwen uit begin de 20e eeuw dateren maar op oudere sites teruggaan. Het “Hof te Cattebeke” is een historische hoeve die reeds in 1517 vermeld werd maar waarschijnlijk vroeger werd opgericht. In 1842 werd de nog bestaande befaamde wijnhandel op het “Hof te Cattebeke” opgericht. Rond het hof ligt een omhaagde boomgaard, een moestuin en een park met vijver waarvan de parkaanleg uit eind de 19e eeuw dateert. Het huidige gebouw werd in 1771 gebouwd, wellicht op de plaats van een ouder huis. Eveneens bij het domein hoort een ijskelder, druivenserre, dwarsschuur. Het gehucht Kerkem ligt ten zuidoosten van de Bossenarekouter. In dit vier straten grote dorp ligt de kerk centraal gelegen. Over de bouwgeschiedenis van deze kerk is weinig bekend. Vanaf de 18e eeuw zijn de bouwsporen wel nog duidelijk afleesbaar, er gebeurden toen verschillende aanpassingen. In de 19e eeuw volgden toen nog meer aanpassingen en verbouwingen, evenals in de 20e eeuw. De pastorie van Kerkem ligt tegenover de kerk. Sinds 1700 was de pastorie op deze locatie gelegen. De oude pastorie achteraan de tuin werd door een nieuwe vooraan vervangen in 1912-1915. De merkwaardige “Drievuldigheidsboom” ligt in de pastorietuin en heeft een driestammige voet.

Landschapswaarden¶

Landschapselementen en opbouwende onderdelen¶