| Ankerplaats ID: | A10076 |
|---|
Het landschap ‘Dal van de kleine Nete’ tussen Nijlen en Grobbendonk is gelegen op grondgebied van de gemeenten Nijlen, Grobbendonk en Viersel (Zandhoven) op de overgang van Centrale Kempen naar Zuiderkempen. De begrenzing van deze ankerplaats wordt gevormd door het Netekanaal en de autosnelweg E313 Antwerpen-Hasselt-Luik in het noorden, het gehucht Bouwelse Heide in het oosten, de bewoning van Bouwel en Nijlen in het zuiden en de grens met de gemeente Ranst in het westen. Op de historische kaart van Ferraris uit 1777 herkennen we dit gebied in hoofdzaak als moerassige weilanden met houtkanten. Hier en daar brengen loofbosjes, heide en landbouwgronden afwisseling. In de 19de eeuw werd de Kleine Nete gekanaliseerd, waardoor enkele meanders werden afgesneden. Het resultaat hiervan is te zien bij Vandermaelen (1854). Recent werd de dijken langsheen de Kleine Nete drastisch verhoogd, waardoor de relatie tussen de waterloop en haar vallei jammer genoeg verloren ging. Toch betreft dit gebied in het dal van de Kleine Nete een relatief gaaf bewaard relict van een typisch landschap rondom een laaglandbeek. Net als enkele honderden jaren geleden wordt het grondgebruik nog steeds gedomineerd door natte weilanden, al dan niet van elkaar gescheiden door lintvormige landschapselementen. Een aanzienlijk gedeelte van de ankerplaats is voor wat betreft structuur en topografie bovendien de laatste 100 jaar stabiel gebleven (cfr. MGI, 1909). Enkele afgesneden meanders zijn de laatste getuigen van de oorspronkelijke loop van de Kleine Nete. De wetenschappelijke waarde van deze ankerplaats wordt in de eerste plaats bepaald door de nog steeds aanwezige typische kenmerken van een vallei van een Kempische laaglandbeek met kwelsituaties, natte weilanden en lintvormige kleine landschapselementen. De grootte en de relatieve rust maken dat dit gebied nog belangrijke natuurwaarden bezit. Bovendien heeft de Kleine Netevallei als geheel en dus ook het deelgebied van de ankerplaats een aanzienlijk avifaunistisch belang. Meest dominerende structuur in dit landschap is de centraal lopende Kleine Nete, opvallend geflankeerd door de parallel lopende Kleine Pulse Beek en Laak. Opvallend is de ligging van de zeldzame bebouwing in dit gebied: vlakbij de Nete, maar wel ter hoogte van Hooidonk, zoals de naam al aangeeft een hoger gelegen gebiedje. Als geheel vertegenwoordigt dit gedeelte van het dal van de Kleine Nete dankzij haar gaafheid, kleinschaligheid en structurele diversiteit een belangrijke esthetische waarde. De openheid van dit landschap wordt enkel onderbroken door kleine, lintvormige landschapselementen, waardoor mooie, onbelemmerde zichten ontstaan. Als lintvormig complex, gelegen langsheen de Kleine Nete, heeft deze ankerplaats een belangrijke functie als verbindingselement. Aansluitend op de vallei van de Kleine Nete tussen Lier en Kessel in het westen is dit landschap tevens onderdeel van een cluster van waardevolle valleilandschappen. Om de waarden van dit gebied in de toekomst te behouden, dient erop worden toegezien dat verdere negatieve antropogene invloeden als atypische bebouwing of infrastructuur het landschap niet verder kunnen aantasten.
De wetenschappelijke waarde van deze ankerplaats wordt in de eerste plaats bepaald door de nog steeds aanwezige typische kenmerken van een vallei van een Kempische laaglandbeek met kwelsituaties, natte weilanden en lintvormige kleine landschapselementen. De grootte en de relatieve rust maken dat dit gebied nog belangrijke natuurwaarden bezit. Bovendien heeft de Kleine Netevallei als geheel en dus ook het deelgebied van de ankerplaats een aanzienlijk avifaunistisch belang.
Dit gebied in het dal van de kleine Nete betreft een relatief gaaf bewaard relict van een typisch landschap rondom een laaglandbeek. Net als enkele honderden jaren geleden (cfr. Ferraris, 1777 en Vandermaelen, 1854) wordt het grondgebruik nog steeds gedomineerd door natte weilanden, al dan niet van elkaar gescheiden door lintvormige landschapselementen. Een aanzienlijk gedeelte van de ankerplaats is voor wat betreft structuur en topografie bovendien de laatste 100 jaar stabiel gebleven (cfr. MGI, 1909). Enkele afgesneden meanders zijn de laatste getuigen van de oorspronkelijke loop van de Kleine Nete.
De gaafheid, kleinschaligheid en structurele diversiteit van dit landschap geven het een aanzienlijke esthetische waarde. De openheid van het geheel wordt enkel onderbroken door kleine, lintvormige landschapselementen, waardoor mooie, onbelemmerde zichten ontstaan.
Meest dominerende structuur in dit landschap is de centraal lopende Kleine Nete, opvallend geflankeerd door de parallel lopende Kleine Pulse Beek en Laak. Als lintvormig geheel, gelegen langsheen de Kleine Nete, heeft deze ankerplaats een belangrijke functie als verbindingselement. Bovendien grenst ze in het zuiden aan de Kesselse Heide, zodat een cluster wordt gevormd van waardevolle landschappen.
Knelpunt in dit gebied is de aanwezigheid van een waterzuiveringsstation in de zuidelijke rand en enkele atypische woningen. Daarnaast dient te worden vermeld dat door een ophoging van de dijken van de Kleine Nete de relatie tussen de waterloop en haar vallei verbroken is.