Silsombos¶

Omschrijving¶

De ankerplaats Silsombos is gelegen ten oosten van Kortenberg en strekt zich van west naar oost uit vanaf de dorpskernen van Erps en Kwerps tot en met de vallei van de Molenbeek nabij Veltem, naar het noorden reikt het gebied tot bij het gehucht Relst met het kasteel Ter Loonst. Het Silsombos ligt op een oud alluvium in de voormalige fossiele oost-west vallei, met basische, sterk hydromorfe en humusrijke bodems. Dank zij de kalkrijke ondergrond kon zich hier een vegetatie met basische laagveenmoerassen ontwikkelen, die ten noorden van de Maas als zeldzaam mag beschouwd worden. De botanische waarde van het Silsombos is bijgevolg zeer hoog. Het domein Ter Loonst omvat heden een omgracht kasteeltje daterend deels uit de 15de en deels uit de 16de-17de eeuw en met dienstgebouwen uit de 18de eeuw. Het werd vanaf 1956 zorgvuldig gerestaureerd. De inrijpoort, de gevels en daken van de voorgedeelten van het kasteel met zijn onmiddellijke omgeving zijn als monument en als landschap beschermd. De burcht van ‘Wilre’ te Kampenhout wordt al in de 14de eeuw vermeld. In 1629 wordt het beschreven als een ruim domein met ondermeer een pas opgericht kasteel, een wederopgebouwde watermolen, de zogenaamde Cammenmolen, en een door brand geteisterde hoeve. Het geheel was ten dele omgracht en ommuurd. Het werd in 1823 vervangen door een vrij eenvoudig kasteel in laat-classicistische stijl, ingeplant in een ruim park met een U-vormige vijver. De ijskelder en het poortwachtershuis werden in dezelfde periode gebouwd. Bij het complex hoort eveneens een fraaie orangerie. De fraaie Wilderdreef, aangelegd in 1867, verbindt het Wilderkasteel met het nu verdwenen kasteel van Ruisbeek. Langs deze dreef ligt de kapel van O.L.Vrouw van Barmhartigheid die dateert van 1652, het is een bijna vierkantig gebouwtje opgetrokken in zandsteen en met een leien zadeldak. Het huidige kasteel Terbalkenhof, gelegen in Nederokkerzeel, werd gebouwd in de 17de en 18de eeuw, het domein werd echter al vermeld in de 12de eeuw toen er een hoeve en een watermolen gebouwd werden. Het complex werd in 1920 en eveneens in de periode 1968-69 in neotraditionele stijl gerestaureerd met vermoedelijk van elders gerecupereerd materialen. Het geheel omvat vier vleugels rondom een binnenplaats. Aan de overzijde van de Molenbeek staat een laag dienstgebouw, gedateerd 1731. Centraal door het gebied stroomt de Molenbeek, daarnaast treffen we ook nog de Weesbeek, de Leibeek, de Reisembeek en de Zuurbeek aan. De Weesbeek stroomt ook door het Silsombos, dat naar het zuiden overgaat in drassige beemden. Op de Molenbeek ligt eveneens de Heersemmolen: deze watermolen met stuw en dijk bezit nog originele maalinrichtingen die in werking kunnen gesteld worden. De vallei van de Molenbeek ten zuiden van de Heersemmolen is eveneens zeer drassig. De dorpskern van Erps-Kwerps sluit aan op het Silsombos en de vallei van de Weesbeek. In feite gaat het om twee kort bij mekaar gelegen kernen. De parochiekerk Sint-Amandus te Erps is een hoofdzakelijk neogotisch gebouw uit het midden van de 19de eeuw. De parochiekerk Sint Pancratius is eveneens neogotisch, maar met een oostertoren die mogelijk uit de 12de of 13de eeuw dateert. Het hof ter Bruggen te Kwerps vormt een belangrijk ensemble met kasteel, kapel en hoeve. Deze middeleeuwse nederzetting werd al in de 12de eeuw vermeld. Het is een omgracht domein met een voorheen volledig afgesloten binnenhof. De bij het kasteel horende kapel van O.L.Vrouw-van-Goeden-Bijstand is een fraai zandstenen barokgebouwtje daterend van 1655. De voormalige kasteelhoeve is 18de-eeuws.

Landschapswaarden¶

Landschapselementen en opbouwende onderdelen¶