| Ankerplaats ID: | A30050 |
|---|
Deze ankerplaats ligt ten noorden van Spiere (gem. Spiere-Helkijn) en wordt begrensd door een dreef in het zuidwesten, door de Pijpestraat in het noordwesten, én door de Haagstraat in het noorden en oosten. De sites van het kasteel en de mote staan hoogst waarschijnlijk in verband met de Franse verdedigingslinie uit de 9-jarige oorlog waarbij de Grote Spierebeek als een natuurlijke verdediging dienst deed. Het huidige kasteel van Spiere dateert uit het midden van de 18e eeuw en heeft een symmetrische opbouw, nl. drie gebouwen geschikt in een U-vorm. Centraal staat het hoofdgebouw met aan weerszijden van het plein dienstgebouwen. Aan de westelijke zijde staat er nog een lager dienstgebouw bij de boomgaard, aan de oostelijke zijde bevindt zich een moestuin met een restant van de ommuring. Een monumentale dreef met meerdere bomenrijen en halverwege een kapelletje vormt de toegang tot het kasteel. Het kasteel ligt aan de rand van een park dat kenmerken heeft van de Engelse landschapsstijl. Het grasperk wordt begrensd door bomen die een kronkelende lijn vertonen, overeenkomstig de Engelse landschapsstijl. Op die manier creëert men een gevoel van natuurlijkheid in deze kunstmatig aangelegde tuin en ensceneert men bepaalde vista’s naar het kasteel. Achter het kasteel ligt een grasland dat uitloopt op een u-vormige vijver met kapelletje. Het kasteelpark strekt zich uit langs de Grote Spierebeek in noordoost-zuidwestelijke richting. Ten noordwesten van het park ligt de “Mote” met Kasteelhoeve waarvan enkel de boerderij nog rest op het neerhof. Het opperhof is nog herkenbaar aan de ophoging en aan een bewaard deel van de walgracht (deels verland). Een kelderruïne getuigt van de voormalige bebouwing op het opperhof. Waarschijnlijk was dit de middeleeuwse site van de feodaliteit van Spiere. Rond het kasteelpark liggen akker- en weilanden met een open karakter wat het zicht naar en vanuit het kasteel vrijwaart. In de weilanden ten noordoosten van het kasteel staan restanten van knotbomenrijen. De andere grote en kleine hoeves in de ankerplaats zijn gaaf. Sommige hebben vlakbij een recente loods die visueel stoort.
De talrijke bouwkundige elementen rond het kasteel van Spiere vormen belangrijk historisch erfgoed dankzij hun gaafheid en de herkenbare relatie met het kasteel: de site van de kasteelhoeve als restant van de feodale heerlijkheid, de Kasteelhoeve zelf, de kelderruïne op het opperhof, kapellen,.... De inplanting van het domein hangt vast aan de natuurlijke structuur en de waterhuishouding van de Grote Spierebeek. Ze deed dienst als natuurlijke verdedigingslijn waarop de motte- en kasteelsite geënt werden.
Het geheel van gaaf en divers bouwkundig erfgoed met opper- en neerhofsite, samen met de beboste omgeving van het park in Engelse parkstijl heeft een grote esthetische waarde dankzij hun samenhang, de onderlinge relaties en de zichten naar deze elementen. De dubbele toegangsdreef vormt een speciale vista. De open omgeving rond het park biedt ook enkele vista’s op de gebouwen. Het aaneengesloten graslandcomplex in het noordoosten van de ankerplaats heeft samen met het zicht op de bosrand een meerwaarde aan de omgeving.
De Grote Spierebeek vormt de natuurlijke structuur waarop de elementen (motte, bosrand,vijver,…) geënt zijn.
park in Engelse landschapsstijl
moestuin en boomgaard;hoofd- en dienstgebouwen
site van Kasteelhoeve
site van kasteelhoeve op neerhof van vermoedelijk middeleeuwse motte
De oprukkende lintbebouwing vanuit Spiere belemmert soms het zicht op het kasteel. Bij sommige hoeves staan recente uitbreidingen (loodsen) die afbreuk doen aan de esthetische waarde van de hoeves en van de omgeving.