Doornpanne

Ankerplaats ID:A30012

Omschrijving

Deze ankerplaats bevat het paraboolduinengebied tussen Oostduinkerke en Duinkerke (beiden gem. Koksijde) , en de aangrenzende strandzone. Het duinenlandschap varieert van actieve stuifduinen (zeezijde aan het Schipgat) over gefixeerde duinen (O.a. Hoge Blekker) tot een centrale laaggelegen panne (Doornpanne sensu stricto). De duingeomorfologie bepaalt grotendeels de vegetatie. De huidige vegetatie in het gehele gebied bestaat uit kalkminnend duingrasland, dwergstruikvegetatie en doornstruweel. Langs het Schipgat staan deze duinen in verbinding met het strand en kan zand door de wind in het duinencomplex gevoerd worden. Op het strand staan geen golfbrekers wat bijdraagt aan de open ruimte van het strand en achterliggende duinen. Door de actieve aangroei van duinen kan vegetatie zich hier moeilijk handhaven en zijn de duinen weinig begroeid. Centraal in het gebied ligt een panne met een zeer diverse vegetatie. Door de waterwinning in dit gebied zijn de duinen te droog in vergelijking met de natuurlijke situatie wat vooral in de pannes negatieve invloed heeft op vochtminnende vegetatie. Tijdens de 19e en begin 20e eeuw lag de centrale panne onder akker- en weiland afgezoomd door houtkanten waarvan momenteel nauwelijks resten aanwezig zijn. Toen de waterwinning startte kort na WOII, viel de begrazing weg waardoor de grazige vegetatie sterk achteruitging ten voordele van struweel. Aan de zuidelijke rand komen nog enkele hoge gefixeerde duinen voor waaronder de Hoge Blekker, de hoogste paraboolduin van de Belgische kust. Daarom behoort deze duin toch tot de ankerplaats ondanks de storende bebouwing. Deze paraboolduin is een getuige van de paraboolduinvorming uit 14e tot 16e eeuw en biedt een wijds zicht op het gebied zelf en naar het strand. Vlakbij de gebouwen van de waterwinning staan enkele percelen onder naaldbos. Het zuidelijk deel is doorsneden door een zeer dicht padennet dat waarschijnlijk teruggaat op een grootschalige verkaveling tijdens het interbellum. Men is echter net veel verder dan de wegverharding geraakt. De bebouwing op de Hoge Blekker en elders in de ankerplaats is van geen landschappelijk belang. De autoweg en tramlijn tussen Koksijde-bad en Oostduinkerke-bad versnijdt deze ankerplaats. Net ten zuiden van deze autoweg liggen twee schepen (La Péniche en Hotel Normandie) die door hun opvallende kleur en hoogte een blikvanger vormen. Te midden het landschap liggen enkele gebouwen van het pompstation die ook in het oog springen. Uitbreiding van het bestaande wegennet en aanleg van nieuwe paden dient vermeden te worden. De duinpolderovergang is bewaard langs één perceeltje in zuiden en niet aangetast door bebouwing.

Landschapswaarden

Wetenschappelijke waarde

Meest oostelijk uitgestrekte duinpanne van het paraboolduinencomplex tussen Duinkerke en Oostduinkerke met Hoge Blekker als relict van actief hoogduinlandschap en vormt de hoogste duintop. Doornpanne vormt een uitgestrekte vlakte die vroeger veel vochtiger was en een buitegewoon gediversifieerde begroeiing kende. Actueel bestaat de Doornpanne uit een mozaïek van duinkalkgrasland, dwergstruikvegetaties en gevarieerd doornstruweel. De duinkalkgraslanden hebben floristisch en faunistisch een grote waarde.

Historische waarde

Het dichte padennet is een overblijfsel van een verkaveling tijdens het interbellum. Voor de waterwinning waren dit nog zeer mobiele duinen met duinakkers. Door het wegvallen van begrazing werden de duinen gefixeerd met struweel.

Esthetische waarde

De twee schepen langs de Koninklijke Baan (La Péniche en Hotel Normandie) die door hun kleuren en hoogte in het oog springen. Groot aaneengesloten duincomplex met afwisseling van actieve duinen met gefixeerde duinen die verschillende plantengroei hebben.

Ruimtelijk-structurerende waarde

De schepen langs de Koninklijke Baan vormen bakens voor het gehele gebied. Ook de hoge duintop van de Hoge Blekker vormt een zichtpunt.

Landschapselementen en opbouwende onderdelen

Geomorfologie/hydrografie

Macroreliëf:
  • kustduin

sekwentie strand-zeeduin-polder

Elementen van bouwkundig erfgoed, nederzettingen en archeologie

Andere:

Elementen van transport en infrastructuur

Elementen en patronen van landgebruik

Bos:
  • loof
  • struweel

Bijzondere waterhuishouding:

waterwinnningsgebied

Opmerkingen en knelpunten

Door de waterwinning worden de duinen te droog gehouden wat een negatieve invloed heeft op de vegetatie. Vooral in pannes verwacht men een veel vochtminnender vegetatie dan wat nu aangetroffen wordt. Volgens het gewestplan grenst deze ankerplaats in het westen en noordoosten aan woongebied. De vele bebouwing doet afbreuk aan de belevingswaarde en maakt dat actieve duinmigratie quasi onmogelijk is. Men moet nieuwe bebouwing in de ankerplaats verhinderen. De geomorfologie van het duinencomplex moet gevrijwaard en gerespecteerd worden waarbij actieve duinvorming mogelijk moet zijn. De bebouwing van de Hoge blekker is storend maar van geen landschappelijk belang. De aangrenzende bebouwing bedreigt dit stuk waardevolle duinen.