| Ankerplaats ID: | A27001 |
|---|
Asdonk ligt ten zuidoosten van de dorpskern van Engsbergen, een deelgemeente van Tessenderlo. Voorheen was het een waterrijk gebied ten noorden van de vallei van de Grote en de Kleine Beek. Het gaat hier om een systeem van meerdere parallelle beken. De Genevense Vliet vervoegt de Grote Beek, de Middelbeek stroomt in de Kleine Beek, tesamen vormen ze het Zwart Water. De bruinzwarte valleigronden bedekken lagen met venig materiaal, de randen van de vallei worden geaccentueerd door een reeks geïsoleerde Diestiaanheuvels die meestal 40 tot 50 meter hoog zijn: Ekelenberg, Kruisberg, Schellekesberg en Hooilandseberg. Toponiemen zoals Schansbeemden, Rietbroek, Schouwbroek, Paasdonken, Schutshagen en Willebroek zijn kenmerkend voor een dergelijk valleigebied, waarin ook turfputten voorkomen. Uiteraard komen er slechts weinig hoeves voor in deze vallei: hoeve Bolhuis, hoeve De Schans. Ten noorden van de Grote Beek, op het grondgebied Deurne (Diest) ligt het 19de-eeuwse kasteel Kievit. Op het grondgebied van de provincie Limburg is het aansluitende landschap minder gaaf bewaard. De gebouwen en de moestuin van het landgoed Groot Asdonk liggen op het grondgebied van het Brabantse Molenstede, een deelgemeente van Diest. Het landschapspark in Engelse stijl ligt ten noorden van deze gebouwen op het grondgebied van het Limburgse Engsbergen, een deelgemeente van Tessenderlo. Groot Asdonk is een voormalige hoeve van de abdij van Averbode. Het domein is ongeveer 40 ha groot en omvat het park in landschappelijke stijle, aangelegd in het eerste kwart van de 19de eeuw, een schuur, een hoeve en een herenverblijf in los verband, daterend van de 17de tot de 20ste eeuw. Een eikendreef leidt naar het domein. Ten noorden van het huis en in de as ervan ligt een uitgestrekt rechthoekig grasveld zoals het in het begin van de 19de eeuw aangelegd werd: aan drie zijden strek omwald, de westelijke arm van deze omwalling is deels verbreed tot een landschappelijke vijver. De tuinpercelen zijn omringd door een bomengordel. Ten oosten ligt een perceel bos en ten westen, aansluitend bij de westelijke wal, een complex van nu droge vijvers, landtongen en eilanden onder gemengd loofbos. Ten westen van Asdonk ligt het Prinsenbos: een oorspronkelijk heide gebied, dat in de eerste helft van de 19de eeuw bebost werd en nadien perceelgewijs gerooid werd.
Het gaat om een broekgebied met vijvers, die interessant zijn voor fauna en flora.
Het landbouwlandschap rond Groot en Klein Asdonk met zijn grote blokpercelen gescheiden door rechte dreven is een typisch voorbeeld van een relatief recent (18de-19de-eeuws), bijna ‘klassiek’ ontginningslandschap. Het park van Groot Asdonk is een typische en voor de regio unieke ‘jardin à l’anglaise’, een bijna rococo-achtige wirwar van brede grachten en eilanden binnen een strakke omkadering, typisch voor de vroeg-landschappelijke tuinarchitectuur.
Het gebied heeft een hoge belevingswaarde dank zij de aanwezigheid van een vroege landschappelijke tuin met bruggetjes, eilanden, rododendrons, in contrast met de oudere straklijnige aanleg rond de hoeves.
Verspreide bebouwing bij Asdonk, Dassenaarde, Engsberg, Rietbroek en Hooilandse berg