R70064: Middenloop van de Mombeek

Verstoring:

Herkenbaarheid: 3

Samenhang: 3

Gaafheid: 3

Wetenschappelijke waarde:

Typische Middenloop. Vallei van de Mombeek met kleinschalig bodemgebruik en hoge ecologische waarde. Ecologisch waardevolle oude bossen (Jongebos, Desseneerbos, .)

Historische waarde:

Arcehologische waarde : metaaltijdvondsten ter plaatse park van Wideux De Mombeekvallei is omringd door oude bossen die allen zijn aangeduid op de Ferrariskaart (en daar omvangrijker waren) : Jongenbos (Spissenbosch op Ferrariskaart), Merlemont, Nietelbroeken, Desseneerbos. In de vallei en errond komt ook historisch stabiele percelering voor te Wimmertingen, te Herbroek, te Vliermaalroot en te Wintershoven De Mombeekvallei is drager van een belangrijke toposequentie bouwkundig erfgoed (allen aangeduid op Ferrariskaart). Het betreft in stroomafwaartse richting : - Hoeve Schoonwinkel of Hoeve Desseneer : gebouwen uit 1679 in Maaslandse Renaissance (noordkriekendreef); - Kasteelhoeve Desseneer : gaat terug op een burcht in 1264 door de ridders van Desseneer gebouwd, thans monumentale 17e eeuwse kasteelhoeve met poortingang in Maaslandse Renaissance - Wintershoven met oa St. Pieters-in-bandenkerk in Maasland-Romaanse stijl; - Rootmolen te Wintershoven; - Bombroekmolen, mooie witte molen langs de oude weg van Kortessem naar Diepenbeek; - Hoeve Klein Ter Herken (Ferrariskaart : Ter Hagen) - Luimteringenmolen (Ferrariskaart : Moulin de Kortessem) - Oude Molen (Ferrariskaart : Moulin de Diepenbeek) - Kasteel van Wimmertingen : neoclassicistisch (1843); - Kasteel van Mombeek (Ferrariskaart : Ch. de Diepenbeek) : neoclassicistisch kasteel met imponerende kwadraathoeve; - Wimmertingen, geografisch-historisch belangrijke sitte op de kruising van de Mombeek met de landweg Hasselt - Tongeren met Neogotische Sint-Nicolaaskerk, kasteel, en meerdere historische gebouwen langs de landweg : Oude Barier (afspanning, brouwerij, tolhuis) , In de klok (afspanning), De Kroon (herberg) - Groenmolen, Zwarte winning en Oude molen op de linkeroever te Alken; - St. Lambrechts Herk, bij de samenvloeiing van Herk en Mombeek met o.a. Negotische St. Lambertuskerk - Kasteel van Wideux (Roccocco, 18e eeuw) met dienst- en hoevegebouwen (17e eeuw), onderkelderde familiale grafkapel - Hoeve Blauwwinning Ook buiten de vallei van de Mombeek zijn belangrijke kasteelsites gelegen : - Kasteelcomplex Printhagen te Kortessem : Massief slot uit 17e eeuw in Maaslandse Renaissance, hoevegebouwen, kasseiweg, poorttoren met tuiventil; - Kasteel Ridderborn te Vliermaalroot : vroeg 19e eeuws omgeven door mooi park; - Kastel Jongenbos gelegen nabij het gelijknamige bos (1844-1845);

Beleidswenselijkheden:

Versterking en herstel bosstructuur door bosuitbreiding. Tegengaan intensivering bodemgebruik in de valleien (ruilverkaveling). Herbestemming van het bouwkundig erfgoed in relatie tot de vallei. Landschapsversterking via Regionaal Landschap Herk en Mombeek.