R34001: Scheldevallei van Berchem tot Oudenaarde

Verstoring: Petegem, Kloosterhoek : gedeelte van de Scheldevallei verstoord door golfterrein. Scheldemeersen Kloosterhoek Oudenaarde, archeologische waarde: hoge druk van recreatie. Graslanden in de Scheldevallei gescheurd voor de teelt van maïs.

Herkenbaarheid: 2

Samenhang: 2

Gaafheid: 2

Wetenschappelijke waarde:

Van Merelbeke tot Avelgem (zie ook R98, R54) loopt de Schelde in een vlakke vallei die in breedte varieert van 500 tot 1500 m. Kleine niveauverschillen vinden hun oorsprong in de aanwezigheid van oeverwallen, het bestaan van oude opgevulde geulen, het voorkomen van zandige pleistocene of laatglaciale ruggen (zgn. donken) en tenslotte in het afgraven van de alluviale klei voor baksteenfabricatie. De ontwatering van het alluvium gebeurde vroeger ofwel langs afvoergrachten ofwel langs beken met een volledig kunstmatig tracé. Langs de rand van het Scheldealluvium: zandige ruggen die het resultaat zijn van lokale verstuivingen tijdens koude en droge periodes van het Laatglaciaal. De oeverwallen zijn uitgebrikt: afgegraven voor de kleiwinning en nadien als moeras achtergelaten. Afgesneden meanders (in de 18de eeuw en rond de eeuwwisseling), oeverwallen en oude, opgevulde geulen.

Historische waarde:

Alluviale vlakte van de Scheldevallei is een gebied met potentiële archeologische vindplaatsen. Antropogene rechttrekkingen van de Schelde vanaf late Middeleeuwen. In 18e eeuw nog weinig afgesneden (hetzij natuurlijk hetzij antropogeen) meanders. Het Schelde-alluvium dat tot in de eerste helft van deze eeuw gekenmerkt was door een meerslandschap met open karakter heeft sedertdien aanzienlijke transformaties ondergaan. Ter hoogte van Kloosterhoek en Oud kasteel Petegem: Romeinse site en site uit Karolingische tijd. Sommige delen zijn uitgebrikt: afgegraven voor de kleiwinning en nadien wordt de grond als moeras achtergelaten en beplant met populieren. Het uitbrikken van de gronden kende zijn hoogtepunt rond de eeuwwisseling. Scheldevallei Wortegem-Petegem: vooral weiland op Ferraris, open landschap, geen perceelsranden aanwezig. Petegem, Kloosterhoek: oude meander van de Schelde. Scheldemeersen Kloosterhoek Oudenaarde: donksite, nederzettingen uit middensteentijd tot en met romeinse periode op zandige opduikingen. Scheldemeersen Melden: meersgebied vergelijkbaar met de toestand van Ferraris.

Esthetische waarde:

Vallei met gekanaliseerde rivier, het reliëf van de valleiranden is sterk uitgesproken en structuurbepalend voor de skyline en de perceptieve ruimtelijke begrenzing van de eenheid. Sterk afwisselende, meestal gerichte zichten met wisselende kijkdiepte. De afgesneden meanders met lineair groen zijn sterk structurerend. Hoofdzakelijk meersen, met greppels doortrokken en met grachten omgeven, uitgebrikte gronden en weinig akkerland op de donken. Populierenaanplantingen zijn geassocieerd met afgesneden meanders. Meersen tussen Oudenaarde en Petegem en vanaf Ruien tot Avelgem (West-Vlaanderen): open karakter, sporadisch komen perceelsranden voor, akkerland is uitgebreid door verlaging van de grondwatertafel. Scheldevallei Wortegem-Petegem: open landschap, oude Scheldemeander. Scheldemeersen Melden: open landschap, overwegend weiland.

Sociaal-culturele waarde: Belangrijke betekenis als grens: historische grens van het graafschap Vlaanderen.

Beleidswenselijkheden:

,