| Ankerplaats ID: | A12002 |
|---|
De ankerplaats ‘Langdonken’ is gelegen in de gemeente Herselt op de overgang Kempen-Hageland. De begrenzing wordt gevormd door de Aarschotsesteenweg in het westen, Achter de Wereld en Molenvloed in het noorden, de Broekstraat, de Dooiewerf en de Langdonksestraat in het oosten en tot slot de Loopgatenstraat de renbaan Heidepark en de Elsestraat in het zuiden. Door het weinig intensief gebruik van de Langdonken, bleef dit landschap gedurende eeuwen zo goed als ongewijzigd. Bij Ferraris (1777) betrof het gebied ten noorden van de ‘Herselschloop’ met een uitloper naar het noorden moeras, het centraal- en noordelijk gedeelte was onbegaanbaar moeras, terwijl het westelijke gedeelte iets droger en meer bebost was. Het zuidwesten, noordwesten, en oosten, was op dat moment heide, wat wijst op ontginning van de oorspronkelijke bossen. De gevolgen van de aanzet tot verdere ontginning zien we op de historische kaart van Vandermaelen, met onderscheid tussen vochtige heide, beemden en loofbos. Pas tegen het einde van de 18de eeuw werd op grote schaal begonnen met het geschikt maken van de gronden voor landbouw. Zo werd getracht om de hoger gelegen percelen van de Langdonken te draineren, aan de natste delen werd niet geraakt. De heide werd opgebroken en omgevormd tot wei- en akkerland, de drogere percelen werden gebruikt voor bosbouw en hakhoutwinning. Tegen het einde van de 19de eeuw werd de ontginning voor bosbouw geïntensifieerd: percelen werden met grachten in pandjes verdeeld en bebost. Doordat de percelen niet werden ontwaterd, bleef het water in de grachten staan en onderging de grondwatertafel zogoed als geen wijzigingen. Zo bleef het gebied tot rond 1960 eigenlijk redelijk ongeschonden. Maar van dan af werden weekendverblijven gebouwd, vijvers gegraven, wegen getrokken, begroeiingen verwijderd, e.d. Sinds enkele decennia komt hierin gelukkig alweer verandering. Vandaag wordt de waarde van het gebied Langdonken bepaald door de aanwezigheid van talrijke relicten van het oorspronkelijk landschap, zoals het er eeuwen geleden uitzag, met een afwisseling van bos, vochtige heide, broekbos, vennen, grachten en weilanden. Het reliëf en de variatie in structuur en vegetatietypes maken dit landschap esthetisch waardevol. Dankzij de aanwezigheid van onontgonnen alluviale gronden, driesgronden, meerdalbodems en gradiënten van voedselarm naar voedselrijk en matig nat tot zeer nat, herbergt dit landschap bovendien een rijke en waardevolle flora en fauna.
Dankzij de aanwezigheid van onontgonnen alluviale gronden, driesgronden, meerdalbodems en gradiënten van voedselarm naar voedselrijk en matig nat tot zeer nat, vertoont dit landschap een grote diversiteit. Deze diversiteit uit zich niet enkel onder de vorm van een waardevolle en rijke flora, maar evengoed door het voorkomen van een heel wat diersoorten. Zo biedt de Langdonken een uitstekend habitat voor vogels, vlinders en verschillende soorten zoogdieren.
De historische waarde van Langdonken wordt bepaald door de aanwezigheid van talrijke relicten van het oorspronkelijk landschap, zoals het er eeuwen geleden uitzag. De huidige bosstructuur komt nog overeen met wat we terugvinden op de kaarten van het MGI (1907).
Het reliëf en de afwisseling in structuur en vegetatietypes maken dit landschap esthetisch waardevol. De afwisseling van bos, vochtige heide, broekbos, vennen, grachten en weilanden resulteert in een gevarieerd en aantrekkelijk landschap. Ter hoogte van de Venusberg kan men spreken van een zo goed als ongeschonden heuvellandschap dat mooie vergezichten toelaat.
De Herseltse Loop in het zuiden vormt de natuurlijke grens tussen de provincies Antwerpen en Vlaams Brabant. De Langdonken sluiten aan op de Herseltse Beek en het valleigebied in Vlaams-Brabant.
Langdonkse beek, Herseltse beek
heiderelicten
Knelpunten in het gebied zijn het verspreid voorkomen van groepjes weekendverblijven, alsook de hoge dichtheid aan visputten.