Goede Lucht, Ter Kluizen en Waterloos Veld

Ankerplaats ID:A20035

Omschrijving

Deze ankerplaats is gelegen ten zuiden van Sint-Genesius-Rode, tussen Zevenborren en het Zoniënwoud. Het gebied is langs alle kanten door bewoning ingesloten, ten zuiden ligt de residentiële zone van Waterloo. Het domein van het kasteel van Revelingen ligt in het westelijk deel van het gebied. Het zuidoostelijk deel heeft een agrarisch karakter. De omgeving het Kasteel van Revelingen en het Elzenbos zijn bosgebieden, voor het overige gaat het om een open landschap met akkerland en een aantal lijnvormige strukturen, met name dreven, en een aantal beboste perceeltjes tussen de akkers. Het is een relatief hoog gelegen heuvelend gebied met een aantal holle wegen en taluds. In het noorden, nabij het Hof ten Hout, stroomt de Kwadebeek. Er zijn nog restanten van boomgaarden nabij de Sint-Gertrudishoeve. In deze streek werden Neolithische vondsten genoteerd. In 1399 werd hier de Priorij Ter kluizen opgericht toen het Zoniënwoud nog tot hier reikte. In 1456 werd het door een brand verwoest en niet meer opgebouwd. Dit deel van het Zoniënwoud werd in 1836 gerooid door een suikerrafinaderij en nadien gebruikt voor de bietenteelt. Ten oosten van de spoorlijn Brussel-Charleroi, die een deel van het omschreven gebied doorkruist, ligt de gesloten Sint-Annahoeve, volgens sommige bronnen een afsplitsing van de Landsrodehoeve en daterend van ca. 1850. Naast deze hoeve ligt de Sint-Annakapel De Revelingen is een deel van het Zoniënwoud dat tot 1835 aan de rand van Sint-Genesius-Rode reikte. Het is een uitgestrekt domein, aangelegd in het midden van de 19de eeuw op een kort voordien voor bietenteelt gerooid deel van het Zoniënwoud en waarbij een kasteel, een oranjerie en een kasteelhoeve horen. De oudste kern is een aangepast laat-classicistisch boswachtershuis, gebouwd einde 18de of begin 19de eeuw. Het werd ca. 1851 naar het zuiden toe vergroot volgens de plannen van architect J.P.Cluysenaar, ca. 1870 werd het naar het noorden toe vergroot. Ten zuidoosten ervan staat een oranjerie met een wagenhuis en een hoektoren, eveneens opgetrokken naar plannen van Cluysenaer. Langs de steenweg naar Eigenbrakel ligt de kasteelhoeve, eveneens van de hand van Cluysenaer. Tegen de oostvleugel ervan leunt achteraan de conciërgerie. De kasteelhoeve en de stallingen van Revelingen vormen een stijlvol geheel. De imposante Sint-Gertrudishoeve is eveneens een ontwerp van Cluysenaer en dateert vermoedelijk uit dezelfde periode. Het is een half-gesloten hoeve met een duivenpoort, gevat tussen de omheiningsmuur. De hoeve ligt als beeldbepalend element temidden de velden. Deze zone is vrijwel niet gewijzigd na de rooiing van dit deel van het Zoniënwoud. De Waterloose Velden werden vanaf 1900 nagenoeg volledig ingenomen door verkavelingen.

Landschapswaarden

Wetenschappelijke waarde

Het kasteeldomein van Revelingen heeft een grote dendrologische waarde; sommige gedeelten van het Revelingen domein en de vallei van de Kwede Beek zijn eveneens botanisch waardevol.

Historische waarde

In 1399 werd hier de Priorij Ter kluizen opgericht toen het Zoniënwoud nog tot hier reikte. In 1456 werd het door een brand verwoest en niet meer opgebouwd. Dit deel van het Zoniënwoud werd in 1836 gerooid door een suikerrafinaderij en nadien gebruikt voor de bietenteelt. De imposante Sint-Gertrudishoeve dateert ook van deze periode. Deze zone is vrijwel niet gewijzigd na de rooiing van dit deel van het Zoniënwoud. De Waterloose Velden werden vanaf 1900 nagenoeg volledig ingenomen door verkavelingen. Het domein Revelingen is een deel van het Zoniënwoud dat rond 1850 werd ge-landscaped; J.P. Cluysenaer ontwierp het kasteel en de hoeve; een uniek voorbeeld van een bospark..

Esthetische waarde

Een open kouterlandschap met vergezichten. Het kasteel en de kasteelhoeve van Revelingen vormen een stijlvol geheel in een bospark met diep ingesneden dalen en mooie vista’s.

Landschapselementen en opbouwende onderdelen

Geomorfologie/hydrografie

Microreliëf:
  • microreliëf
  • talud
Macroreliëf:
  • macroreliëf
  • heuvel
Hydrografische Elementen:
  • waterloop
  • beek
  • vallei

Elementen van bouwkundig erfgoed, nederzettingen en archeologie

Koeren en hovingen:
  • tuin
  • park
  • hof
Kastelen, landgoederen en aanhorigheden:
  • kasteel
  • toren
  • orangerie
  • boswachterswoning
  • muur
Landbouwkundig erfgoed:
  • hoeve
  • schuur
  • stal
  • wagenhuis
Kerkelijk erfgoed:
  • kapel

Archeologische elementen:

Elementen van transport en infrastructuur

Wegenis:
  • weg
  • pad

Spoorweg: Elementen en patronen van landgebruik ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Puntvormige elementen:
  • bomengroep
Lijnvormige elementen:
  • dreef
  • bomenrij
Kunstmatige waters:
  • vijver
Typische landbouwteelten:
  • hoogstam
Bos:
  • naald
  • loof

Opmerkingen en knelpunten

Verspreide bebouwing aan de westelijke rand. Een spoorlijn doorsnijdt oostelijk deel.