Hof ter Linden & Fort 5¶

Omschrijving¶

Domein hof ter Linden en fort V zijn gelegen op grondgebied van de gemeente Edegem, in de rand van de stedelijke agglomeratie Antwerpen. De ankerplaats wordt begrensd door de J. De Roorestraat en Vestinglaan in het noorden, de Patronaatstraat, het rusthuis ‘Immaculata, de R. Keldermansstraat en de Rogier van der Weydenstraat in het oosten, de Drie Eikenstraat in het zuiden en de Baron de Celleslaan, de Graaf de Fienneslaan en de Parklaan in het westen. ‘Domein Hof ter Linden’, voor het eerst vermeld in 1277, is een leen- en laathof van het voormalige gehucht Edegem en is gegroeid uit het zogenaamde ‘Ter Borcht’. Al snel overtrof het dit ‘Ter Borcht’ en groeide het uit tot het dorpskasteel. Het betreft een classicistisch kasteel, omgeven door een nagenoeg rechthoekige omgrachting, en vergezeld van een T-vormige vijver. Het domein is ommuurd en toegankelijk via een centrale smeedijzeren poort in Lodewijk XVI-stijl die uitgeeft op het geplaveide neerhof. Aan de oost- en westzijde staan identieke, rechthoekige koetshuizen en stallingen, alsook een rechthoekige oranjerie. De noordelijke zijde van het neerhof wordt afgesloten door een beschilderde balustrade van hardsteen met centrale brug. Het domein rond het kasteelgebouw is sterk beboomd en heeft daarmee ook dendrologische waarde. Langs de zuidkant van ‘Hof ter Linden’ situeert zich een dubbele lindendreef, die de verbinding vormt met de kapel St.-Antonius de Eremijt; we hebben hier dus te maken met een mooi bewaarde kasteel-kerk relatie. De kapel St.-Antonius de Eremijt is een georiënteerde, grotendeels gotische kruiskerk uit de 16de-17de eeuw met een westelijke toren uit de 15de eeuw en zijbeuken van 1888. Waarschijnlijk werd op deze plaats omstreeks 1300 een stenen kerk gebouwd ter vervanging van een kapel; de huidige toren gaat waarschijnlijk terug tot de 15de eeuw. In 1585 brandde de kerk nagenoeg volledig af, uitgezonderd de muren van het schip, transept, koor en de toren zodat wat we vandaag waarnemen grotendeels teruggaat tot de 17de eeuw . Het kerkgebouw wordt omgeven door een omhaagde tuin met struikgewas en bomen. Langs de noordelijke zijde van domein ‘Hof ter Linden’ ligt het fort V, behorende tot de vooruitgeschoven fortengordel van 8 forten rond Antwerpen, naar een ontwerp van A.H. Brialmont. Het betreft een binnenfort gevormd door 2 halve cirkels met verschillende diameter die met hun basis tegen elkaar gezet zijn. De grootste halve cirkel is naar de vijand gericht, de kleine van de vijand afgekeerd. Centraal ligt de binnenkoer. Rond het fort ligt een droge gracht om een eventuele aanvaller binnen het vuur van de verdedigers te brengen. De Brialmontgordel neemt internationaal gezien binnen de vestingbouwkunde een vooraanstaande plaats in omdat de aanleg een beeld geeft van de wijze van oorlogvoering in de tweede helft van de 19de eeuw. De concentratie van bouwkundig erfgoed met een lange en/of invloedrijke geschiedenis en gelegen binnen een groene pakstructuur, geeft deze ankerplaats als enclave binnen de bewoning van Edegem, een aanzienlijke historische, esthetische en sociaal-culturele waarde.

Landschapswaarden¶

Landschapselementen en opbouwende onderdelen¶