Sint-Martens-Bodegem¶

Omschrijving¶

Sint-Martens-Bodegem is gelegen ten westen van Dilbeek. Het afgebakende gebied, grotendeels beschermd als dorpsgezicht, wordt in het noorden begrensd door de spoorlijn Brussel-Denderleeuw en in het zuiden door het kasteeldomein en de omgeving van de Walravenshoeve. De Molenbeek en de Zibbeek of Plankenbeek vormen twee lineaire elementen die het gebied in noord-zuid richting doorlopen. Bomenrijen, alleenstaande bomen of boomgroepjes kenmerken de valleigronden. Op de hoger gelegen delen komen enkele taluds voor. Ten oosten van het kasteeldomein ligt een open agrarisch gebied. Het gaat om een vrij ongeschonden landelijke dorpskern. Het dorp is ontstaan uit 2 afzonderlijke kernen nl. rond de kerk en rond de “borcht”. De laatgotische Sint-Martinuskerk dateert uit de 16de en 17de eeuw, sporen van de laatromaanse 13de-eeuwse kerk zijn verdwenen. De kerk heeft een centrale toren en is opgetrokken uit zandsteen op een heuvel met omliggend kerkhof en een hoge zandstenen omheiningsmuur, omgeven door gekasseide wegen. Het vrije uitzicht is gevrijwaard gebleven. Meer naar het westen toe, nabij het dorpsplein, bevindt zich in een mooi landschap het oude huisje Mostinckx. Dit huisje is nogal laag gelegen ten opzicht van de naburige beek en kwam in het vreleden geregeld onder water te staan. Rond de kerk staan een aantal merkwaardige gebouwen: een brouwerijhoeve, de pastorij en een landhuis gebouwd op de westflank van de Molenbeek. Sommige hoeven laten uit hun architectuur blijken dat ze oorspronkelijk met leem en stro werden gebouwd en dat nadien vervangen werd door baksteen en dakpannen. De symmetrische klassieke parkaanleg met twee rechthoekige vijvers was al in het begin van de 19de eeuw aanwezig, deze werd omstreeks 1863 vervangen door een onregelmatige landschappelijke vijver met bijhorend park, die heden nog goed herkenbaar aanwezig is. Het neoclassicistische kasteel dateert uit dezelfde periode. Ten zuiden van het kasteel lagen twee trapeziumvormige vijvers, waarvan één met een eilandje. Van deze laatste blijft nog een gedeelte over. De voormalige dienstgebouwen werden als afzonderlijk domein ingericht en staan op de hedendaagse kaarten als kasteel vermeld. Het Personaatshof, ten oosten van het kasteeldomein, is een voormalige afhankelijkheid van het kapittel van Kamerijk, sedert 1604 van het kapittel van Mechelen. In zijn huidige vorm is het een hoeve met door een treurwilg beschaduwde binnenplaats, daterend uit de 19de eeuw. De Walravenshoeve is een halfgesloten hoeve, eveneens daternd uit de 19de eeuw.

Landschapswaarden¶

Landschapselementen en opbouwende onderdelen¶