R70021: Vallei van de boven- en middenloop van de Abeek

Verstoring: Verstedelijking te Meeuwen.

Herkenbaarheid: 3

Samenhang: 3

Gaafheid: 3

Wetenschappelijke waarde:

Het gedeelte van de Abeek op het Kempens plateau, dit is van bron tot Reppel is een ondiepe vallei met verlaten hooilanden, moerassen en aanplantingen van populier.

Historische waarde:

Bijzonder rijk gebied op het vlak van archeologie met oa. Celtic fields, Steentijdsites, Metaaltijdsites (oa grafheuvels), Cultusplaats uit de Romeinse periode, Middeleeuwse grafvelden, ... De Abeekvallei zelf heeft een belangrijke concentratie watermolens over haar middenloop, heeft een kleinschalig bodemgebruik van hooilanden, moerassen en populier en meerdere schansen. Bij vergelijking van de Ferrariskaart, Vandermaelenkaart met de huidige situatie valt op dat het gaat om een complex van gave oude landbouwlandschappen op plaggenbodems, met typische percelering, bijhorend bouwkundig erfgoed en dit alles geënt op de vallei van de Abeek die als ruggegraat door de relictzone loopt in noordelijke en noordoostelijke richting. Voorbeelden van oude landbouwlandschappen zijn : -Erpekom (Ercpekom) en Berenheide (Bernheyde) met historisch stabiele percelering en van elkaar gescheiden door de zeer smalle Gielisbeek - Ellikom (Eelicum) : relatief gaaf akkercomplex ten oosten van het dorp (Ferrariskaart = bodemkaart) - Honsem met plaggencomplex gelegen in de oksel van de Abeek en een zijbeek, met verschillende kapellen - De langgerekte communautaire akker ten oosten van Meeuwen op de Ferrariskaart komt exact overeen met het plaggenbodemcomplex volgens de bodemkaart, het akkercomplex is echter sterk verstedelijkt. Een van de uniekste voorbeelden is Plockroy : typisch straatgehucht langsheen de Abeekvallei met langgevelhoeven kops op de straat, met een historisch stabiele opstrekkende percelering dwars op de weg, op plaggenbodems begrensd door historisch stabiel bos. Naast deze oude landbouwlandschapen werden in de relictzone opgenomen : - Nieuwdorp, een 19e eeuws straatgehucht (heide op Ferrariskaart) met historisch stabiele percelering - De bossen tussen Meeuwen en Wijshagen (aangeplant na 1850) omwille van de archeologische betekenis van dit gebied - Donderslag : op Vandermaelenkaart herkenbaar landschap met oa historisch stabiel bos - Meeuwen centrum : rijke concentratie bouwkundig erfgoed

Beleidswenselijkheden:

Vrijwaren van bebouwing van de beekvallei. Bescherming Plockroy als landschap. Vrijwaren van de oude landbouwlandschappen tegen intensieve landbouw.