Verstoring: Slechts enkele ontginningsblokken zijn aangetast door bebouwing; in zuiden van gebied komt recreatiedomein voor.
Herkenbaarheid: 2
Samenhang: 2
Gaafheid: 2
Zwartwater, Haverven, Grote en Kleine Klottaard (naast tientallen andere Turnhoutse vennen en vennetjes): rechtstreeks op de klei, wat hen unieker maakt en enkele voordelen geeft (drooglegging door doorboring van onderlaag is onmogelijk, zijn stabieler en verzuring laat er zich minder voelen); op waterscheiding tussen Maas en Schelde gelegen; groot heidecomplex van droge en natte heide met daartussen overgangen naar vennen, hooilanden, enz. met een grote verscheidenheid aan vegetatietypen (inclusief enkele zeldzame plantensoorten) als gevolg; belangrijk voor weidevogels en andere vogelsoorten;
Bij Ferraris nog open heide met vennen; bij MGI dambordvormige ontginningsstructuur, hoofdzakelijk bebost met enkele open percelen heide en enkele vennen; ontginningsstructuur is nog duidelijk herkenbaar (cf. MGI); grote delen zijn nog bebost en de open stukken zijn ingenomen door akkerland, waarbij de oorspronkelijke percelering (cf. MGI) niet steeds is aangehouden; verschillende vennen komen nog voor, vb. Klotteraard (klot = turf van opgebaggerd veen). In 1770 werd heide- en vennengebied ten noorden van Turnhout bij een grootschalige verkaveling in rechthoekige blokken opgedeeld (o.a. kaarsrechte Kasdijk ten westen van Zwart Water herinnert daar nog aan); tot WO II heide vermoedelijk begraasd of misschien gebrand; in 1910 grote heidebrand en deel van Hoogmoerheide onbeheerd waardoor spontane bosontwikkeling ontstond. Zwartwater: gaaf ven (cf. Vandermaelen en MGI) tussen veld en bos gelegen; voordien een van de vele vennen op de heide; beginpunt van de Mark van Merksplas. Nieuwe Bossen: bij Ferraris en Vandemaelen gesloten akkerland; nog herkenbare ontginningsstructuur (cf. MGI). Werkendam: gesloten bosrijk gebied met herkenbare structuur (cf. MGI); opmerkelijk zijn de Meirgoorhoeven, 5 hoeven die bij Vandermaelen reeds vermeld zijn. Archeologisch belangrijk gebied met vondsten als préhistorische bewoning nabij Hoge Heide, grafheuvels nabij vliegveld, oppervlaktevondsten uit Mesolithicum nabij Zwarte Heide, lithisch materiaal nabij Dombergheide, protohistorische begraving en Romeinse bewoning nabij Heizijde en Boones Blijk, Romeinse vondsten nabij Kastelein en vele andere (cf. IAP e.a.).
Ondanks schaalvergroting van akkerpercelen is de grote ontginningsstructuur (vnl. wegenpatroon) nog goed herkenbaar, waardoor de restanten bos en het omgevende open landbouwgebied een mooi geheel vormen. Ter hoogte van vennengebied enkele open heideplekjes tussen het bos; enkele lichte verhevenheden (vnl. in Hoogmoerheide) geven het ecologisch waardevol geheel een portie landschappelijke verscheidenheid en aantrekkelijkheid mee.
Sociaal-culturele waarde: Zwartwater: vanaf 1826 werd venwater door blekerij gebruikt (nog geen 100 jaar later reeds in onbruik geraakt).
Vrijwaren van ruilverkavelingswerken.