Munkebossen¶

Omschrijving¶

Deze ankerplaats ligt ten zuiden van Ruddervoorde (gem. Oostkamp) en ten noorden van Zwevezele (gem. Wingene). In het noorden grenst ze aan enkele bedrijven rond St-hubertus (Ruddervoorde); in het oosten vormen de wegen nabij of langs de bosrand de grens. De zuidelijke grens is een weg die van gehucht Ondank ten zuiden van Lakebos in de richting van Bras loopt. De westelijke grens valt samen met wegen en dreven rond de bospercleen met een uitloper ter hoogte van Groenstraat. Dit landschap is een oud veldgebied dat nu deels bebost is, waar enkele kastelen aanwezig zijn en dat een typisch drevenpatroon heeft. Het ligt op een interfluviale kam tussen beken die naar de Proversbeek afwateren (in oosten) en beken die naar de Velddambeek afwateren (in het westen). Volgens de geologische kaart ligt hier zand van de formatie van Tielt aan de oppervlakte waarboven slechts een dunne kwartaire zandlaag ligt (minder dan 5m dik). De opbouw van de ondergrond geeft de verklaring voor het veldgebied. Toen men dit veldgebied ontgon, werden dreven aangeplant langs de kaarsrechte verkavelingswegen in het gebied en werd het gehele gebied bebost zoals te zien is op de kabinetskaart van de Ferraris. Aan de randen van het gebied waren nog enkele heidegebiedjes. De ontginning gebeurde volgens een regelmatig patroon: volgens een noord-zuid richting en een oost-west richting met een regelmatige perceelsgrootte (langwerpige vorm). In het westen van deze ankerplaats lopen de dreven eerder NW-SE gericht en daar loodrecht op. De loop van de N50 Oostkamp-Zwevezele-Koolskamp wijkt af van de andere rechtlijnige dreven met een vaste richting, maar is reeds vermeld op de kabinetskaart van de Ferraris. Momenteel is de perceelsstructuur nog intact en goed herkenbaar door de dreven. Zij accentueren deze structuur. Sommige wegen zijn nog niet verhard wat een meerwaarde betekent voor het gebied en bijdraagt tot het landelijk karakter van dit gebied. Het bosaandeel is sinds de 18e eeuw afgenomen ten voordele van landbouwland. Het bos bestaat uit gemengde en niet-gemengde percelen. In enkele bospercelen zijn de vroegere ontwateringsgrachtjes nog duidelijk zichtbaar en dienen gevrijwaard. De schaarse bebouwing bestaat uit kleine woningen (soms zgn. boskanterswoningen) en enkele landbouwbedrijven zonder veel belang. Ze liggen sterk verspreid aan de rand van het bos (eerder in het westelijk deel) langs wegen. Net ten zuiden van de site van het kasteel van Papenburg ligt een nieuwe villa die door de afwezigheid van omringende bospercelen en door de grootte en het uitzicht, een storend element vormt en bovendien een blikvanger is. Het is wenselijk deze storende bebouwing te bufferen met een groenscherm of minder te laten opvallen door andere maatregelen. De twee kastelen en de villa Zorgvliet vormen belangrijke elementen van dit landschap. Van het slot uit de 13e eeuw op de site van de Munken zijn de kelders bewaard gebleven. De toegangsdreef tot kasteel Munken ligt in het verlengde van die tot het kasteel Rapenburg. De toegangsdreef is breder dan andere dreven en wordt geaccentueerd door lage struiken. Men ziet vanuit het ene kasteel het andere. Rond kasteel Papenburg ligt nog een gracht. Vlakbij ligt een ijskelder en staat een kapelletje. In het Lakebos rest nog een deel van het kasteel samen met de gracht (waterpartij). De hoeve bij kasteel Munken is een oude site met walgracht en heeft belangrijke archeologische waarde. De afwisseling van boscomplexen met landbouwland én de lage bebouwingsdichtheid geeft aan het gebied een half gesloten karakter met een afwisseling van landbouwpercelen en bospercelen. De weilanden zijn soms afgebakend door knotbomenrijen en hebben hier en daar een veedrinkput. Om de eigenheid van dit gebied te bewaren dient de afwisseling tussen bospercelen en landbouwpercelen behouden te blijven, alsook het drevenpatroon wat wijst op de systematische ontginning van dit veltgebied. De dreven die buiten de ankerplaats verder lopen, dienen uiteraard behouden te blijven. De oprukkende lintbebouwing vanuit aangrenzende bewoningskernen dreigt dit gebied aan te tasten. Daarnaast dient ook (verspreide of geconcentreerde) nieuwbouw in dit weinig bebouwd gebied vermeden te worden. In het noorden grenst de ankerplaats aan enkele industriegebouwen die weinig visuele hinder vormen door de aanwezigheid van dreven en boscomplexen errond. Deze gebouwen doen dan ook weinig af aan de belevingswaarde, maar verdere uitbreiding van deze industrie is uit den boze. In het zuiden ligt aansluitend op het gebied nog een bebost gedeelte waar echter reeds veel bewoning in voorkomt. Om de aansluiting met de ankerplaats niet te verliezen, pleiten wij ervoor dit stukje bos te behouden.

Landschapswaarden¶

Landschapselementen en opbouwende onderdelen¶