Vleterbeek

Ankerplaats ID:A30058

Omschrijving

Deze ankerplaats ligt ten zuidwesten van Poperinge en strekt zich uit langs de Vleterbeek tussen Abeele (aan de Frans-Belgische grens) en Poperinge. Ze wordt begrensd door twee wegen met dreven die min of meer parallel aan de beek lopen. De Vleterbeek heeft een zeer natuurlijke kronkelende loop met natuurlijke oeverprofielen in een diep ingesneden maar smalle vallei. De smalle en diep ingesneden vallei is grotendeels te wijten aan de tertiaire klei van de formatie van Ieper; een beek die zich insnijdt in kleiig bodemmateriaal, heeft doorgaans steile hellingen langs de bedding en de valleiranden, én is dieper ingesneden dan in lemig of zandig materiaal. Sporadisch komt een steilrand (al dan niet begroeid) voor langs de valleigrens. In de vallei zelf liggen alluviale holocene afzettingen en daarbuiten eolische Pleistocene zandleemafzettingen. Lokaal zijn de laatst genoemde zeer dun en ligt de tertiaire klei van de formatie van Kortrijk zeer dicht aan de oppervlakte. Langs de beek staan bomen en struiken die de loop visueel accentueren in het landschap. Door de smalle valleivorm is de beek moeilijk zichtbaar vanop de wegen. Bijna de gehele ankerplaats ligt onder open akkerland behalve enkele weilanden vlakbij de Vleterbeek of bij de hoeves. De percelering is strook- tot blokvormig en hangt vast aan het wegenpatroon. De lange zijde van de percelen staat veelal loodrecht op de oriëntatie van de wegen. Dit kan wijzen op een oude ontginning. Verspreid komen nog hoppe-akkers voor die visueel sterk opvallen door hun hoge begroeiing (in de zomermaanden) en door de hoppestaken en leiddraden (tijdens de wintermaanden). Zij vormen getuigen van de hoppestreek rond Poperinge. De boerderijen en hoeves liggen allen op het hoger gedeelte aan de rand van de eigenlijke vallei. Ze bestaan meestal uit enkele losse bakstenen gebouwen in vierkant verband rond een binnenkoer. Vaak worden ze door een bomenrij gedeeltelijk of geheel omringd. Hun toegangswegen staan loodrecht op de hoofdwegen. Door de afwezigheid van perceelsrandbegroeiing heeft dit landschap een vrij open karakter dat onderbroken wordt door de hoppe-akkers die voor een visuele begrenzing zorgen.

Landschapswaarden

Wetenschappelijke waarde

Het tertiair kleiig materiaal in de ondergrond is zeer bepalend voor het smal en diep ingesneden karakter van de beek en de steilranden. De steilranden en de valleigrens vormen de grens tussen de holocene en pleistocene (en lokaal tertiarie) sedimenten. De natuurlijke kronkelende loop van de Vleterbeek draagt bij aan haar wetenschappelijke waarde.

Historische waarde

De resterende hoppe-akkers getuigen van de overvloedige hoppeteelt in de omgeving van Poperinge in het verleden. Bovendien wijst de perceleringsvorm en -structuur mogelijks op een oud ontginningslandschap. De hoeves en boerderijen vormen door hun karakteristieke ligging tov de vallei en wegen, én door het uniform bouwmateriaal belangrijk bouwkundig erfgoed binnen dit oude ontginningslandschap.

Esthetische waarde

De natuurlijk kronkelende loop van de Vleterbeek binnen de smalle en diep ingesneden vallei wordt visueel geaccenuteerd door begeleidende bomen en struiken in dit open landschap. De verspreide hoppe-akkers zorgen voor blikvangers en lokaal voor een beperking van het gezichtsveld. Langs de Vleterbeek heeft men een zicht naar de heuvelflank van het Hellegatbos waar ook enkele hoppe-akkers aanwezig zijn.

Ruimtelijk-structurerende waarde

De Vleterbeek structureert de bebouwing en de wegen; de percelering hangt vast aan het wegenpatroon. De hoppe-akkers vormen een visueel-ruimtelijke begrenzing en zijn een typisch landschapselement in de omgeving van Poperinge.

Landschapselementen en opbouwende onderdelen

Geomorfologie/hydrografie

Microreliëf:
  • talud

langs valleigrens

Hydrografische Elementen:
  • beek

Vleterbeek

Elementen van bouwkundig erfgoed, nederzettingen en archeologie

Landbouwkundig erfgoed:
  • hoeve

hoeves karakteristiek plaats aan rand vallei met toegangsweg

Elementen en patronen van landgebruik

Lijnvormige elementen:
  • bomenrij
  • houtkant
  • knotbomenrij

langs beek; en begroeide taluds

Topografie:

langste perceelszijde loodrecht op loop Vleterbeek

Typische landbouwteelten:
  • hop

Opmerkingen en knelpunten

Recente uitbreidingen bij landbouwbedrijven storen in het landschap. De achteruitgang van de hoppe-akkers vormt een teloorgang van een historische teelt in deze streek. Daarenboven hebben die akkers ook een belangrijke invloed op de openheid van het landschap. Bebouwing langs de wegen dient niet verder uitgebreid te worden om de open ruimte te bewaren en om het zicht op de zuidelijke flank van de heuvel met het Helleketelbos te vrijwaren.