Kasteeldomeinen van Beisbroek, Tudor, Tillegem en de Abdij van Zevenkerke¶

Omschrijving¶

Deze ankerplaats ligt voor het grootste deel in de zuidwestelijke hoek van Brugge en nog een klein stukje in de gemeente Zedelgem. In het zuiden valt de grens van de ankerplaats ongeveer samen met de gemeentegrens. In het oosten is de N32 Brugge-Torhout de grens die onderboken wordt voor de verinding met het provinciaal domein van Tillegembos. In het noorden en het westen loopt de ankerplaats tot vlakbij de bebouwing. De ondergrond bestaat uit Pleistoceen zand dat arm is aan voedingsstoffen voor planten en een zeer droge bodem vormt. Tijdens de middeleeuwen en later (tot 18e eeuw) vormden deze arme en droge landbouwgronden een uitgestrekt veldgebied met struiken, heide, en her en der enkele ontgonnen percelen. Dit veldgebied vormde een gemeenschappelijk graasveld voor het vee. Na de 18e eeuw kwamen grote delen van dit gebied in handen van de adel die deze gronden ontgonnen als landbouwland of als bos. Ze gingen systematisch tewerk volgens een geometrisch patroon van dreven. Veelal lieten ze op de slechtste gronden een kasteel bouwen met bijhorend park. Deze ankerplaats bevat heel wat kasteeldomeinen en grote hoeves. Kasteel Tudor vormt het meest waardevolste en uniekste van de ankerplaats door zijn stijl en door zijn gaafheid. De merkwaardige stijl is een mengeling van de neogotische stijl en de meer frivole Franse stijl. Bij het kasteel horen een geometrische kasteeltuin, een koetshuis en een kruidentuin. De voorkant van het kasteel kijkt uit over de tuin en het grasperk ervoor. Het park is opgebouwd in Franse parkstijl met geometrische patronen. Rondom is het ingesloten met bos (zowel gemengd als niet-gemengd loof- of naaldbos). Het drevenpatroon in deze bossen hangt vast aan de inplanting van kasteel. Het Het kasteel van Tillegem staat op een site van een middeleeuwse burcht/vesting die echter grondig veranderde in de loop der tijd. Het kasteel kreeg rond 1870 zijn huidig uitzicht in neogotische stijl (spitsboogfriezen, gevelnissen en dakkapellen). De kelderverdiepingen en een deel van de voorste torens is gebouwd in Gobertangesteen (Doornikse kalksteen) wat de enigste overblijfselen zijn van de middeleeuwse vesting. Rondom ligt een vestingsgracht waarover een grote imposante brug ligt die uitgeeft op een vooruitstekend poortgebouw. Vlakbij het kasteel liggen enkele open grasperken begrensd door bos. De parkstijl is een mengeling tussen de Engelse landschapsstijl en de Franse geometrische stijl omdat de algemene opbouw geometrisch is , maar de bosranden eerder bochtig verlopen. Ten noordwesten ervan liggen enkele gebouwen die eertijds bij het kasteel hoorde als landgoed, stallingen e.d.. Deze zijn nog zeer gaaf en goed bewaard. In de omgeving heeft men een realtief groot reliêfsverschil, eee, bodemverschil en verschil in vochtigheid. Deze drie factoren samen maken een zeer gevarieerd biotoop met een grote rijkdom en verschiedenheid aan flora en fauna. Ten noorden ervan ligt hoeve Aandekooi te midden een open weiland- en akkerlandcomplex. Rond de hoeve rest nog een deel van de gracht en de toegangsdreef. De gebouwen zelf zijn ook nog vrij intact. Vlakbij staat evenwel een nieuwe villa die niet past bij de hoeve. Het huidige kasteel Foreest met park werd gebouwd in het begin van de 19e eeuw. De toegang tot het kasteel wordt gevormd door een imposante dreef. Het kasteel is symmetrisch opgebouwd en heeft een rechthoekig grondplan. Het is slechts gedeeltelijk omgracht. Het park heeft een open karakter volgens de Engelse landschapsstijl en gaat over in hakhoutpercelen. Ten noorden ervan liggen nog enkele bos- en landbouwpercelen met een dambordpatroon. Kasteel Beisbroek werd in 1835 gebouwd en heeft twee torentjes. Aansluitend resten nog het koetshuis, de stallen en een ijskelder. In één van de torens is een volksterrenwacht ondergebracht. Het aprk/bos is volgens een geometrishc patroon aangelegd. Rond het kasteel stonden in de middeleeuwen reeds woningen. Daarvan rest enkel nog de Leghuutput van een woning (hoeve Leghuut) en enkele grachten van de nabije percelen. Vlakbij bevindt zich een perceeltje met heidevegetatie die opgeschoten is nadat de meeste bomen na stormweer uitgewaaid waren. Momenteel houdt men de heidevegetatie door beheer in stand. Het park is volgens Franse stijl aangelegd. Ten oosten van kasteel Beisbroek ligt de omgrachte hoeve St-Anna ter Woestijn. Ze bestaat uit drie gave en waardevolle gebouwen. Vlakbij dagzoomt de Paniseliaan klei. Net ten noorden van de hoeve ligt een verwaarloosde maar grote hoogstamboomgaard. De gracht rond de hoeve wordt geaccentueerd door bomenrijen en houtkanten aan beide zijden ervan. Kasteel ter Heide, net ten zuiden van de E40 Oostende-Brussel, werd rond 1880 gebouwd in neogotische stijl en in de zestiger jaren gedeeltelijk verbouwd. Het kasteel is omringd door een waterpartij en vlakbij staan een hovenierswoning en een grot. Bij de hoeve staat een ommuurde tuin (die meer op een weiland gelijkt door verwaarlozing) en de restanten van de serres. De dreven van het omringende park en bos vertrekken aan het kasteel. Het bos bestaat vnl. uit naaldhout met een rijke ondergroei en rijke flora. Het park is aangelegd in Engelse landschapsstijl. De zuidwestelijke uithoek van de ankerplaats (’t Duivelsnest genaamd) bevindt zich in een zeer natte depressie. Het gebied heeft een venige ondergrond met specifieke zure flora. In de diepste delen staat gedurende de winter een waterplas. De weinige akker- en weilandpercelen hebben veel afwateringsgrachten. Op sommige percelen komt heide en heischraal grasland voor. Momenteel zou er geen water meer opgepompt worden in het gebied voor drinkwater. Tevoren had dit een verdrogende invloed op de omgeving. De bospercelen bestaan zowel uit naald- als loofbomen. Hoeve Godts vormt een gaaf landgoed omringd door naaldbos. Vlakbij de hoeve in het bos staat een residentiële woning die visueel stoort door haar recent karakter. De abdij van Zevenkerke werd in het begin van de 20e eeuw gebouwd en doet dienst als klooster en school. Het complex bestaat uit de centrale abdij met school, ten oosten ervan enkele grote gebouwen en ten noodoosten ervan lage prefabgebouwen. Deze abdij structureert het landschap tussen de Veldbeek en de noordelijke grens van de ankerplaats inzake percelering die benadrukt wordt door dreven. Langs de Veldbeek komen vochtminnende planten voor en een echt beekdalbos. Het landschap is vrij gesloten door de vele bosbestanden die de weinige open ruimte begrenzen. De zichtlijnen en –punten vanuit en naar de kastelen zorgen wel voor het doorbreken van dit half gesloten karakter en dragen bij tot de waarde van de kastelen.

Landschapswaarden¶

Landschapselementen en opbouwende onderdelen¶