R70013: Stamproyerbroek

Verstoring: Instandhouding ontwatering van het gebied Recreatiedruk (Wautershof, Mariahof, Vosseven, ...) Deze beide verstoringen verbeteren naarmate de gebieden in natuurbeheer zich uitbreiden.

Herkenbaarheid: 3

Samenhang: 3

Gaafheid: 2

Wetenschappelijke waarde:

Groot grensoverschrijdend aaneengesloten ecologisch zeer waardevol gebied “Stamproyerbroek-Wijfelterbroek-Laurabossen”, omvattende het Stamproyerbroek (natuurreservaat, natuurresevaten vzw), het Grootbroek (bosreservaat), het Urlobroek, de Zig (natuurreservaat Stichting Limburgs Landschap), Mariahof-De Luysen (natuurontwikkelingsplan VLM). Dit vlakke gebied met een hoogteligging van ca 35 meter is door een gebrekkige natuurlijke ontwatering van nature uit moerassig.

Historische waarde:

Op de natte tot zeer natte zandige tot lemig zandige ondergrond bevond zich een uitgestrekt moeras. Onenigheid over het toen nog kleinschalige land- en vruchtgebruik leidde geregeld tot twisten tussen geallieerde gemeenten van het Graafschap Loon enerzijds en van de abdij van Thorn anderzijds. Over dit gebiedbestond geen discussie daar het steeds onder water stond. Het KB van 1865 beval drooglegging van de moerassen via de aanleg van de Lossing of Emissaire. Vanaf 1890 is de Watering Grootbroek actief met drooglegging om speculatieve redenen. - Stamproyerbroek : De aanleg van de Lossing was onvoldoende om het gebied te ontwateren. Daarom werden bijkomende grachten (o.a. de Neerbroeklossing) gegraven. Dit betekende een stimulans voor de turfuitbating en leidde tot de omvorming van moeras in bos. Het Stamproyerbroek is thans volledig beschermd als landschap - Grootbroek : Komt reeds voor als bos op de Ferrariskaart - Urlobroek : Lappedeken van weilanden, Elzenbroekbosjes en Eiken-berkenbosjes - Zig : Op de Ferrariskaart is het gebied aangeduid als beemdgebied. Door het graven van de Lossing wordt de waterhuishouding aangetast. De veenbodem wordt ontgonnen hetgeen acht vijvers doet ontstaan. Na 1955 worden de vijvers afgelaten en beplant met Populier. Het gebied wordt thans hersteld door de Stichting Limburgs Landschap. - Mariahof-De Luysen : Open water en wetlands (ingericht door de VLM).

Beleidswenselijkheden:

Heroriëntering van het waterbeheer (Watering Grootbroek) gericht op het behoud en herstel van natuur- en landschapswaarden. Streven naar afstemming van beheer tussen veschillende terreinbeheerders om te komen tot een eenheid natuur op landschapsschaal.