R10074: Vallei van de Kleine Nete

Verstoring: Albertkanaal, E313 en verstedelijkt gebied Herentals doorsnijden valleigebied; relictzone valt gedeeltelijk in ruilverkavelingsgebied (RVK Geel-Rundsvoort en Kasterlee I en III).

Herkenbaarheid: 2

Samenhang: 2

Gaafheid: 2

Wetenschappelijke waarde:

Dal van de Kleine Nete (tussen Lier en Emblem): grote vegetatiekundige diversiteit op relatief kleine oppervlakte door geleidelijke overgang van klei naar zand en van nat naar droog; ornithologisch belangrijk gebied. Gooreind (Rundsvoort): rijke veelzijdige vegetatie die er samenhangt met talrijk voorkomende gradiëntsituaties;

Historische waarde:

Vallei nabij Goorstraat: Kleine Nete heeft nog gedeeltelijk meanderend verloop; in beperkte mate is oorspronkelijke perceelsstructuur en -indeling bewaard, gesloten karakter is verloren gegaan (cf. MGI). Vallei tussen Lier en Albertkanaal: goed herkenbare vallei; voornamelijk gesloten vallei zonder bebouwing overgaand naar meer open landschap in oosten met herkenbare perceelsstructuur - zonder perceelsrandbegroeiing - en grachtenpatroon en restanten van bosjes (cf. MGI); Netekanaal, Molenbeek en kleine meanderende beekjes komen voor in vallei. Vallei ter hoogte van Grobbendonk: Aa mondt uit in Kleine Nete en wordt begeleid door open akkerland met vaag herkenbare perceelsstructuur zonder randbegroeiing (cf. MGI; langsheen Kleine Nete meer gesloten landschap (veel perceelsrandbegroeiing) met relatief gave perceelsstructuur en wegenpatroon (cf. MGI). Vallei ter hoogte van Herentals: wegenpatroon komt nog overeen met MGI; gesloten karakter is grotendeels verloren, doch nog restanten opgaande begroeiing (cf. MGI). Vallei ter hoogte van Langendonkloop: goed herkenbare en gave perceelsstructuur en sterk gesloten karakter (restanten perceelsrandbegroeiing en bos) (cf. MGI). Vallei net ten zuiden van rug Lichtaart-Kasterlee (niet aangeduid als relictzone, doch vermeldenswaardig): aandacht voor gehuchten net ten zuiden van Rug, nl. Stenenstraat, Hukkelbergen, Goor, enz.; bij Ferraris reeds vernoemd en zijn gelegen op overgang van heuvelrug naar vallei en hebben mooie oude hoeven. De Zegge: bij Ferraris groot vengebied aansluitend op gesloten vallei van de Kleine Nete; nu restant van groot vengebied, goed herkenbaar en gaaf (cf. MGI); slechts enkele stukjes met herkenbare perceelsstructuur palen aan het beschermde landschap (cf. MGI). Vallei nabij Rundsvoort (Gooreind): wegenpatroon is herkenbaar, percelen hebben schaalvergroting ondergaan, structuur is nog vaag herkenbaar en slechts enkele restanten opgaande begroeiing (cf. MGI); kasteelpark nog relatief gaaf; bevat enerzijds relicten van de eerste ontginningen van heide tijdens de vorige eeuw - het kleinschalig landbouwgebied - en anderzijds een parkbos daterend van de laatste eeuwwisseling. Zonnedauw-Masselgoren: vrij gesloten landschap door perceelsrandbegroeiing (cf. MGI). Vallei ter hoogte van Breeven (Houten Broek bij Vandermaelen): bij Ferraris heide; bij Vandermaelen broekgebied; bij MGI systematisch ontgonnen gebied waarvan wegenpatroon en perceelsstructuur nog herkenbaar en relatief gaaf zijn; bij MGI hoofdzakelijk bebost, nu slechts restanten ervan. Vallei ter hoogte van domein Levenslust: kasteeldomein ligt volledig in vallei; parkstructuur is herkenbaar en relatief gaaf (cf. MGI); bij Ferraris en Vandermaelen is er sprake van ‘Klein Hoef’, twee omwalde sites (omwalling is nu grotendeels verdwenen). Vallei ter hoogte van Westreties Heike (ten dele in relictzone ‘vallei van de Zwarte, Witte en Desselse Nete’): Kleine Nete kent een gekalibreerd verloop; vrij smalle vallei met veel opgaand groen (cf. Ferraris); wegens gesloten karakter goed te onderscheiden in landschap; sluit in zuiden en noorden aan op vroegere heidegebieden (cf. Ferraris en Vandermaelen); omliggende cultuurgronden hebben grotendeels schaalvergroting ondergaan (ruilverkaveling). Archeologische vondsten: vroegere abdij van Nazareth ten noordoosten van Lier; prehistorische artefacten uit Mousteriaan in opgehoogde zone tussen Kleine Nete en Nete-kanaal; zone met prehistorische silex-vondsten en concentratie scherven uit volle middeleeuwen nabij Huteinde en Hoog Tongel (gedeeltelijk in relictzone gelegen); protohistorische en Romeinse bewoning (bronzen wapens en resten van palen) langs Netekanaal - Nederviersel/Pulse Hoek; middeleeuwse bewoning ‘Hoeve De Troon’ (ten zuiden van Grobbendonk en Kleine Nete); oude priorij ‘Oud Klooster De Troon’; middeleeuwse bewoning ten oosten van priorij O.L.V.-ten-troon tegen Kleine Nete; bewoning uit Late Ijzertijd ter hoogte van Peertsbos (gedeeltelijk in relictzone); lithisch materiaal op ‘Reties Heiken’ (gedeeltelijk in vallei gelegen).

Esthetische waarde:

Vallei is tussen Lier en Herentals goed herkenbaar en relatief gaaf; stroomopwaarts Herentals heeft ruilverkavelingen het valleigebied sterk verminkt (op enkele uitzonderingen na). Dal van de Kleine Nete (tussen Lier en Emblem): geheel van open landschap, afgezoomd door parken en eiken-berkensbestanden, met daarin een sterk meanderende Kleine Nete, die beheerst wordt door dijken met een weelderige flora, bezit een hoge visuele belevingswaarde. Gooreind (Rundsvoort): esthetische waarde wordt bepaald door afwisseling van parkbos met Canadabos en kleinschalig landbouwgebied (weilanden, bomenrijen, dreven, houtwallen en grachten).

Beleidswenselijkheden:

Vrijwaren van ruilverkavelingswerken, van verdere versnijding door infrastructuren en van bebouwing.